Czy zamawianie leków przez Internet jest bezpieczne?

Internet jest nieograniczonym źródłem możliwości. Obecnie w sieci można kupić niemalże wszystko – zaczynając od odzieży przez RTV i AGD na samochodach (nie) kończąc. Wśród stron oferujących najróżniejsze produkty znaleźć można te, dające możliwość zakupu leków oraz suplementów diety. Czy jednak kupowanie leków w Internecie jest bezpieczne? Czym charakteryzuje się wiarygodna apteka online? Gdzie zamówić leki w Internecie?

Czy można sprzedawać leki przez Internet?

Według polskiego prawa suplementy diety i leki (bez recepty) mogą w sieci legalnie sprzedawać tylko zarejestrowane apteki i punkty apteczne. Oznacza to, że apteki internetowe muszą jednocześnie prowadzić działalność stacjonarną. Ponadto w sklepach internetowych można kupić tylko określone grupy leków. Online nie można kupować produktów wydawanych na podstawie recepty – istnieje możliwość zamówienia takich leków za pośrednictwem Internetu, ale odebrać je można wyłącznie w aptece stacjonarnej za okazaniem recepty.

Czy sprzedaż leków poza aptekami i punktami aptecznymi jest legalna? Prawo w tym aspekcie jest bezwzględne i jasno tego zabrania. Mówi o tym artykuł 124 Prawa farmaceutycznego: „Kto wprowadza do obrotu lub przechowuje w celu wprowadzenia do obrotu produkt leczniczy, nie posiadając pozwolenia na dopuszczenie do obrotu, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.”

Należy wiedzieć, że kupowanie leków przez Internet może wiązać się z pewnymi zagrożeniami, jeśli korzysta się z niezweryfikowanych źródeł. Istnieje wówczas możliwość zakupu produktów niewiadomego pochodzenia, które mogą być szkodliwe dla zdrowia. W sieci roi się od stron internetowych naśladujących apteki, które oferują sprzedaż leków dostępnych na receptę lub suplementów, które rzekomo leczą raka. Taka działalność to jawne łamanie obowiązującego prawa. Podobne konsekwencje niesie ze sobą handel preparatami, które nie są dopuszczone do obrotu w Polsce oraz odsprzedawanie przez osoby prywatne niewykorzystanych leków takich jak antybiotyki czy leki psychotropowe. Ze względów bezpieczeństwa ich obrót jest ściśle kontrolowany, a ich kupowanie wiąże się z dużym ryzykiem. Nie mamy bowiem żadnej kontroli nad tym, skąd pochodzą dane leki, co daje osobie oferującej sprzedaż duże pole do manipulacji i oszustw. Wątpliwości budzi również transport i przechowywanie – legalnie zarejestrowana apteka internetowa musi spełnić szereg wymagań w tym zakresie, czego nie można zweryfikować na stronie internetowej nieposiadającej wymaganych zezwoleń i certyfikatów. Osoba prywatna może przechowywać lek nieprawidłowo, co niekorzystnie wpływa na jego skład i właściwości, a co za tym idzie może mieć negatywne konsekwencje dla zdrowia. Komisja Europejska wprowadziła w 2014 roku wspólne logo – common logo – umożliwiające identyfikację aptek, które mogą legalnie sprzedawać leki na odległość. Znacząco ułatwia to proces weryfikacji czy strona internetowa, na której oferowane są leki działa legalnie. Co więcej, po kliknięciu logo powinno nastąpić przekierowanie do wpisu danej apteki w Rejestrze Aptek, którym zarządza Wojewódzki Inspektorat Farmaceutyczny. Obecność w rejestrze jest gwarancją posiadania przez daną placówkę wymaganych zezwoleń. Dodatkowo na stronach aptek internetowych powinien znaleźć się odnośnik do Biuletynu Informacji Publicznej Głównego Inspektoratu Farmaceutycznego, gdzie znajdują się informacje dotyczące przepisów regulujących sprzedaż wysyłkową w Polsce, komunikat o ryzyku związanym z zakupem produktów leczniczych w Internecie oraz o wspólnym logotypie. Ponadto wiarygodna i legalna apteka działająca w Internecie musi zapewnić pacjentowi telefoniczny dyżur farmaceutyczny w godzinach pracy oraz dwie godziny po przewidywanym terminie dostawy przesyłki.

Jak bezpiecznie kupować leki przez Internet?

Korzystanie z zalet Internetu ułatwiło codzienne funkcjonowanie, a zakupy online stały się niezwykle popularne. Naturalnym zjawiskiem jest więc wzrastająca liczba stron oferujących leki i suplementy tańsze niż w stacjonarnych punktach aptecznych. Leki to produkty, które kupuje każdy, bez względu na wiek. O tym, aby robić zakupy przez Internet, decyduje zazwyczaj oszczędność czasu – kupowanie w sieci nie wymaga oczekiwania w długich aptecznych kolejkach, a zamówiony produkt dociera prosto pod drzwi pacjenta (o ile nie jest to lek na receptę). Jak więc bezpiecznie kupować leki przez Internet? Na co należy zwrócić szczególną uwagę na stronie internetowej?

• Bezpieczną dla zdrowia formą zakupu leków w sieci jest zamówienie ich na stronie internetowej apteki i odebranie w placówce stacjonarnej z rąk farmaceuty. Dzięki temu ma się bezpośredni kontakt z wysoko wykwalifikowanym specjalistą dysponującym wiedzą i niezastąpionym doświadczeniem, który doradzi np. jak właściwie stosować dany lek.
• Zamówienie leków online powinno być poprzedzone wnikliwym sprawdzeniem wiarygodności apteki działającej w Internecie. Przede wszystkim należy sprawdzić obecność wybranej apteki w Rejestrze Aptek, który gwarantuje posiadanie przez daną placówkę odpowiednich zezwoleń i świadczy o jej legalności.
• Każda apteka internetowa działająca zgodnie z prawem powinna mieć na swojej stronie dane Wojewódzkiego Inspektoratu Farmaceutycznego i informację o posiadaniu zezwolenia na prowadzenie apteki oraz odesłanie do Biuletynu Informacji Publicznej Głównego Inspektoratu Farmaceutycznego.
• W aptece internetowej powinno znaleźć się również charakterystyczne logo – jest to biały krzyżyk z czterema paskami w tle: trzy są w odcieniach zieleni, a jeden jest szary. Kliknięcie logo powinno odsyłać do Rejestru Aptek – jeśli tak się nie dzieje, nie należy dokonywać zakupu produktu leczniczego w takowej aptece.
• Rzetelna apteka internetowa powinna umożliwić pacjentowi kontakt z farmaceutą w godzinach pracy apteki, a także dwie godziny po ustalonym czasie dostawy.

Legalnie działająca apteka online spełnia wszystkie te wymogi. Można w niej robić zakupy wygodnie, z oszczędnością czasu, a często i pieniędzy, ponieważ powszechne są promocje na określone grupy leków czy kosmetyków. Gdy w grę wchodzi zdrowie, nie warto ryzykować. Dlatego najrozsądniejszym rozwiązaniem jest kupowanie leków tam, gdzie mamy pewność ich legalnego pochodzenia. Tanie leki kupione w sieci z niewiadomego źródła mogą być uszkodzone lub podrobione, a tym samym działać szkodliwie na organizm człowieka.